Lịch sử National Hockey League

Những năm đầu

National Hockey League được thành lập năm 1917 với tư cách là tổ chức kế thừa National Hockey Association (NHA). Được thành lập từ năm 1909, NHA có mùa giải đầu tiên vào năm 1910 với bảy đội tới từ OntarioQuébec, và là một trong những giải khúc côn cầu chuyên nghiệp đầu tiên. Tuy nhiên tới mùa giải thứ tám, một loạt các tranh chấp với chủ sở hữu của Toronto Blueshirts, ông Eddie Livingstone, khiến các ông chủ của Montreal Canadiens, Montreal Wanderers, Ottawa Senators, và Quebec Bulldogs tổ chức một cuộc thảo luận về tương lai của giải đấu.[10] Nhận ra rằng điều lệ của NHA không cho họ được phép loại Livingstone khỏi giải, bốn đội này nhất trí ngừng hoạt động của NHA, và vào ngày 26 tháng 11, 1917, thành lập National Hockey League. Frank Calder được bầu là chủ tịch đầu tiên, và giữ chức vụ này cho tới năm 1943.[11]

Đội Bulldogs không thể thi đấu, đố các ông chủ còn lại quyết định thành lập một đội mới ở Toronto, mang tên Toronto Arenas, để thi đấu với Canadiens, Wanderers và Senators.[12] Các trận đấu đầu tiên được tổ chức vào ngày 19 tháng 12, 1917.[13] Khi nhà thi đấu Montreal Arena bị thiêu rụi vào tháng 1 năm 1918, khiến đội Wanderers ngừng hoạt động,[14] NHL buộc phải tiếp tục với ba đội còn lại cho tới khi Bulldogs trở lại vào năm 1919.[15]

NHL thay thế NHA để trở thành một trong các giải đấu cạnh tranh Stanley Cup; thời điểm đó Stanley Cup đóng vai trò như một danh hiệu chung của các đội mạnh của các giải khúc côn cầu lớn toàn Bắc Mỹ. Toronto giành chức vô địch NHL đầu tiên, và sau đó Vancouver Millionaires của giải Pacific Coast Hockey Association (PCHA) tại Chung kết Stanley Cup 1918.[16] Đội Canadiens vô địch NHL vào năm 1919; tuy nhiên trận Stanley Cup Final với Seattle Metropolitans của PCHA bị hủy bỏ vì dịch cúm Tây Ban Nha.[17] Vào năm 1924 Montreal lần đầu vô địch Stanley Cup với tư cách thành viên của NHL.[18] Hamilton Tigers, giành chức vô địch regular season mùa 1924-25 nhưng từ chối thi đấu Championship Series trừ khi họ được thưởng thêm 200 đô la Canada.[19] NHL từ chối và tuyên bố Canadiens là đội vô địch sau khi đội này hạ gục Toronto St. Patricks (trước là đội Arenas) trong trận bán kết. Montreal sau đó thua Victoria Cougars của Western Canada Hockey League (WCHL) tại Chung kết Stanley Cup 1925. Đây là lần cuối cùng một đội không thuộc NHL vô địch Stanley Cup,[20] sau khi Stanley Cup trở thành chức vô địch NHL vào năm 1926 sau khi WCHL bị giải thể.[21]

National Hockey League bắt đầu công cuộc mở rộng vào thập niên 1920 với sự gia nhập của Montreal MaroonsBoston Bruins năm 1924. Đội Bruins là đội đầu tiên của Mỹ tham dự giải.[22] New York Americans bắt đầu thi đấu từ năm 1925 sau khi mua lại Hamilton Tigers, cùng một đội mới là Pittsburgh Pirates.[23] New York Rangers gia nhập năm 1926.[24] Chicago Black HawksDetroit Cougars (sau này đổi thành Red Wings) cũng gia nhập giải sau khi NHL mua lại WCHL.[25] Một tập đoàn mau lại Toronto St. Patricks vào năm 1927 và đổi tên đội thành Maple Leafs.[26]

Original Six

Bài chi tiết: Original Six

Trận đấu NHL All-Star Game đầu tiên được tổ chức năm 1934 để gây quỹ cho Ace Bailey, một cầu thủ phải giải nghệ vì một pha chơi ác ý của Eddie Shore.[27] Trận đấu thứ hai diễn ra năm 1937 để ủng hộ cho gia đình của Howie Morenz sau khi anh mất vì chứng tắc mạch vành gây nên bởi chấn thương gãy chân mắc phải trong một trận đấu.[28]

Cuộc Đại khủng hoảng và sự bùng nổ của Thế chiến thứ hai gây thiệt hại lớn cho giải đấu. Đội Pirates trở thành Philadelphia Quakers vào năm 1930, rồi giải thể một năm sau. Đội Senators tương tự cũng đổi tên thành St. Louis Eagles vào năm 1934, rồi cũng chỉ thi đấu một năm.[29] The Maroons did not survive, as they suspended operations in 1938.[30] New York Americans bị cấm thi đấu năm 1942 do thiếu cầu thủ và không còng tồn tại kể từ đó.[31]

Giải đấu giảm còn sáu đội vào mùa giải 1942-43: Boston Bruins, Chicago Black Hawks, Detroit Red Wings, Montreal Canadiens, New York Rangers và Toronto Maple Leafs. Sáu đội này giữ nguyên vẹn trong 25 năm, và được gọi là Original Six (Sáu đội nguyên gốc). Giải đấu sau đó đạt thỏa thuận với ban ủy thác của Stanley Cup vào năm 1947 để giành được quyền kiểm soát danh hiệu này một cách trọn vẹn, giúp NHL loại bỏ lời đề nghị của các giải đấu khác muốn tranh cúp.[32]

Montreal Canadiens năm 1942

Maurice "Rocket" Richard trở thành người đầu tiên ghi 50 bàn một mùa giải 50 trận.[33] Richard sau đó đưa Canadiens tới năm chức vô địch liên tiếp từ 1956 tới 1960, một kỷ lục chưa bao giờ bị phá.[34] Willie O'Ree phá vỡ ngăn cách về màu da vào ngày 18 tháng 1 năm 1958 khi có màn ra mắt cho Boston Bruins và là cầu thủ da đen đầu tiên trong lịch sử NHL.[35]

Mở rộng hậu Original Six

Tới giữa thập kỷ 1960, tham vọng về một hợp đồng truyền hình tại Hoa Kỳ, cùng lo ngại về việc Western Hockey League đang rục rịch tuyên bố sẽ trở thành một giải lớn và cạnh tranh cho Stanley Cup, buộc giải quyết định mở rộng lần đầu kể từ những năm 1920. Giải tẳng gấp đôi số đội từ mùa 1967-68 với sự góp mặt của Los Angeles Kings, Minnesota North Stars, Philadelphia Flyers, Pittsburgh Penguins, California SealsSt. Louis Blues.[36] Người hâm mộ Canada phẫn nộ vì cả sáu đội trên đều đến từ Mỹ,[37] và NHL làm dịu đam đông bằng việc thu nạp thêm Vancouver Canucks vào năm 1970 cùng với Buffalo Sabres, đội nằm trên biên giới Canada-Hoa Kỳ.[38] Hai năm sau, sự ra đời của World Hockey Association (WHA) dẫn tới sự gia nhập của New York IslandersAtlanta Flames nhằm loại WHA khỏi các thị trường này.[39] In 1974, Washington CapitalsKansas City Scouts trở thành các tân binh, nâng tổng số đội lên con số 18.[40]

National Hockey League phải cạnh tranh quyết liệt với WHA để giữ chân cầu thủ; họ mất 67 người sang giải đấu mới nổi vào mùa giải 1972-73,[41] trong đó có Bobby Hull, người ký hợp đồng 10 năm trị giá 2,5 triệu đô la với Winnipeg Jets, lớn nhất trong lịch sử hockey thời đó.[42] Giải đấu cố gắng ngăn chặn cuộc chạy trốn của các cầu thủ bằng luật pháp, nhưng vụ kiện ngược của WHA đã khiến thẩm phán Philadelphia ra phán quyết rằng luật reserve clause (luật ngăn cầu thủ ký hợp đồng với đội khác) của NHL là trái luật, do đó chấm dứt sự độc quyền của NHL đối với cầu thủ.[43] Tuy nhiên bảy năm cạnh tranh về cầu thủ và thị trường đã gây thiệt hại đáng kể về tài chính tới cả hai giải, dãn tới việc sáp nhập vào năm 1979 trong đó WHA sẽ ngừng hoạt động còn NHL đón nhận Winnipeg Jets, Edmonton Oilers, Hartford WhalersQuebec Nordiques.[44] Các ông chủ lúc đầu phủ quyết thỏa thuận sáp nhập với cách biệt giữa các bên ủng hộ và phản đối khi bỏ phiếu là một phiếu nghiêng về phía phản đối. Tuy nhiên cuộc tẩy chay rầm rộ các sản phẩm của Molson Brewery của các fan ở Canada khiến Montreal Canadiens, đội do Molson sở hữu, thay đổi quyết định, cùng với đó là Vancouver Canucks tiếp bước. Ở lần bỏ phiếu thứ hai kế hoạch sáp nhập được thông qua.[45]

Wayne Gretzky thi đấu một mùa tại giải WHA cho đội Indianapolis Racers (8 trận) và đội Edmonton Oilers (72 trận) trước khi Oilers gia nhập National Hockey League vào mùa 1979-80.[46] Gretzky sau đó tiếp tục đưa Oilers tới với bôn chức vô địch Stanley Cup năm 1984, 1985, 1987 và 1988, đồng thời thiết lập các kỷ lục về số bàn thắng trong một mùa (92 mùa 1981-82), kiến tạo (163 mùa 1985-86) và điểm (215 mùa 1985-86), kỷ lục số bàn thắng (894), kiến tạo (1.963) và điểm (2.857) trong suốt sự nghiệp.[46] Ông được trao đổi sang Kings vào năm 1988, giúp giải đấu thu hút sự chú ý ở Hoa Kỳ, và là động lực thúc đẩy quá trình mở rộng trong thập niên 1990 với chín đội mới: San Jose Sharks, Tampa Bay Lightning, Ottawa Senators, Mighty Ducks of Anaheim, Florida Panthers, Nashville Predators, Atlanta Thrashers (nay là Winnipeg Jets), và vào năm 2000 là Minnesota WildColumbus Blue Jackets.[47] Vào ngày 21 tháng 7, 2015, NHL xác nhận đã nhận đơn đăng ký của các tập đoàn sở hữu giàu có ở Thành phố QuébecLas Vegas đối với việc mở rộng số đội,[48] và vào ngày 22 tháng 6, 2016, ủy viên NHL ông Gary Bettman thông báo về việc sẽ có thêm đội thứ 31, Vegas Golden Knights, tại NHL từ mùa giải 2017-18.[49] Vào tháng 12 năm 2018, giải thông báo sẽ có thêm đội thứ 32 có trụ sở ở Seattle Kraken từ mùa 2021-22.[50]

Các vấn đề lao động

Đã có bốn cuộc đình công toàn giải đấu trong lịch sử NHL, đều bắt đầu kể từ mùa 1992.

Cuộc đình công đầu tiên do National Hockey League Players' Association khởi phát vào tháng 4 năm 1992 kéo dài 10 ngày, tuy nhiên moi chuyện được dàn xếp nhanh chóng còn các trận đấu bị hủy được lên lịch lại.[51]

Một cuộc dừng công (lockout) đầu mùa giải 1994-95 buộc giải đấu giảm số trận từ 84 xuống còn 48, theo đó các đội sẽ chỉ thi đấu các trận với các đội cùng miền (conference).[51] Tuy vậy thỏa thuận mới mang tên NHL Collective Bargaining Agreement (CBA / Thỏa thuận Thương lượng Tập thể) được thiết lập dành cho các hoạt động đối thoại lại vào năm 1998 và gia hạn tới ngày 15 tháng 9, 2004.[52]

Do thỏa thuận hết hạn vào ngày 15 tháng 9, 2004, trưởng ban điều hành giải Gary Bettman thông báo sẽ có một cuộc lockout nữa của hiệp hội các cầu thủ đồng thời đóng cửa trụ sở NHL.[52] Giải đấu hứa sẽ thiết lập một điều khoản mà họ gọi là "cost certainty" (độ tin cậy về chi phí) dành cho tất cả các đội, tuy nhiên Players' Association cho rằng thay đổi này chẳng qua chỉ là một tấm bình phong cho việc giới hạn lương (salary cap), điều mà ngay từ đầu hiệp hội cầu thủ không bao giờ chấp nhận. Vụ dừng công khiến giải đấu gián đoạn trong 310 ngày, dài nhất trong lịch sử thể thao, còn NHL trở thành giải thể thao chuyên nghiệp đầu tiên mất nguyên cả mùa giải.[52] Một thỏa thuận CBA mới được thông qua vào tháng 7 năm 2005, kèm theo trong đó một salary cap. Thỏa thuận có thời hạn sáu năm với điều khoản gia hạn thỏa thuận CBA thêm một năm khi thời hạn thỏa thuận kết thúc, cho phép giải được bắt đầ trở lại từ mùa 2005-06.[52]

Vào ngày 5 tháng 10, 2005, mùa giải đầu tiên hậu lockout diễn ra với 30 đội. NHL đón nhận lượng khán giả kỷ lục mùa 2005–06: trung bình 16.955 một trận.[53] Khán giả truyền hình của giải có phần không cao như mong đợi do đài truyền hình cáp ESPN của Mỹ quyết định không phát khúc côn cầu nữa.[54] Một hợp đồng mới với NBC giúp giải được quyền thu một phần lợi nhuận từ việc quảng cáo trong mỗi trận. Lợi nhuận hàng năm của giải ước tính 2,27 tỉ đô la.[54]

Vào nửa đêm ngày 16 tháng 9, 2012, thỏa thuận lao động hết hạn, và giải tiếp tục tạm dừng thi đấu.[55] Các ông chủ đề nghị giảm tỉ lệ chia phần dành cho các cầu thủ từ số tiền thu về liên quan tới hockey từ 57 phần trăm xuống 47 phần trăm.[56] Tất cả các trận đấu bị hoãn tới 14 tháng 1, 2013, cùng với đó là các trận NHL Winter Classic 2013NHL All-Star Weekend 2013.[57][58][59][60] Các bên đạt một thỏa thuận sơ bộ vào ngày 6 tháng 1, 2013 về một hợp đồng mười năm.[61] Vào ngày 12 tháng 1, giải đấu và hiệp hội cầu thủ ký một bản ghi nhớ đồng ý về hợp đồng mới, qua đó cho phép các đội bắt đầu tập luyện trở lại từ 13 tháng 1, và mùa giải sẽ chỉ còn 48 trận bắt đầu từ ngày 19 tháng 1.[62]

Vấn đề an toàn cho cầu thủ

Việc đảm bảo an toàn cho cầu thủ trở thành vấn đề lớn và chấn động não (concussion), gây nên do va chạm cực mạnh vào vùng đầu, là mỗi đe dọa lớn nhất. Các nghiên cứu gần đây cho thấy chấn động não có thể ảnh hưởng và giảm thiểu chất lượng cuộc sống như thế nào tới các cầu thủ sau khi họ nghỉ thi đấu. Chấn động não trở thành chủ đề nóng mỗi khi các cuộc tranh cãi về an toàn cho vận động viên nổ ra. Quả thực chấn thương này có tác động không nhỏ lên giải đấu mỗi khi các cầu thủ hàng đầu bị buộc nghỉ thi đấu, ví dụ như Sidney Crosby phải ngồi ngoài 10 tháng rưỡi, ảnh hưởng mạnh tới tính thị trường của giải đấu.[63] Vào tháng 12 năm 2009, Brendan Shanahan được đưa lên để thay thế Colin Campbell và đảm nhận vị trí phó chủ tịch về công tác an toàn cho vận động viên. Shanahan bắt đầu đưa ra các án phat nặng đối với các "hung thần" chuyên tung ra các pha cản phá nguy hiểm, ví dụ như Raffi Torres bị cấm 25 trận vì tông vào người Marian Hossa.[64]

Nhằm hỗ trợ cho việc loại bỏ các pha va chạm ở tốc độ cao trong các tình huống icing có thể dẫn tới các chấn thương hủy hoại sự nghiệp, tiêu biểu là hậu vệ Joni Pitkanen của Hurricanes, giải yêu cầu sử dụng hybrid no-touch icing (icing không va chạm) từ mùa 2013–14.[65]

Vào ngày 25 tháng 11, 2013, mười cựu cầu thủ (Gary Leeman, Rick Vaive, Brad Aitken, Darren Banks, Curt Bennett, Richie Dunn, Warren Holmes, Bob Manno, Blair Stewart và Morris Titanic) kiện NHL vì sự thiếu quan tâm tới việc bảo vệ cầu thủ khỏi các chấn thương não. Vụ kiện này diễn ra ba tháng sau khi National Football League của bóng bầu dục đồng ý trả các cầu thủ của họ 765 triệu đô la tiền bồi thường.[66]

Phụ nữ trong NHL

Từ 1952 tới 1955, Marguerite Norris đóng vai trò là chủ tịch Detroit Red Wings. Bà là nữ giám đốc NHL đầu tiên và là phụ nữ đầu tiên có tên khắc trên cúp Stanley. Năm 1992, Manon Rheaume trở thành phụ nữ đầu tiên thi đấu một trận tại bất kỳ một giải đấu thể thao chuyên nghiệp lớn của Bắc Mỹ, trong vai trò là thủ môn cho Tampa Bay Lightning trong một trận đấu khởi động trước mùa giải NHL với đội St. Louis Blues, chặn được bảy trên chín pha đánh cầu của đối phương.[67][68] Vào năm 2016, Dawn Braid trở thành huân luyện viên chuyên về trượt băng của Arizona Coyotes, qua đó là người nữ đầu tiên làm huấn luyện viên tòa thời gian tại NHL.[69]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: National Hockey League http://www.cbc.ca/sports/indepth/cba/features/flas... http://www.cbc.ca/sports/indepth/hockey_features/s... http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/n... http://proicehockey.about.com/od/rules/a/shootout_... http://chicago.cbslocal.com/2012/04/21/video-brend... http://www.cbsnews.com/8301-400_162-57513713/on-ic... http://www.cbsnews.com/8301-400_162-57553761/nhl-c... http://sportsillustrated.cnn.com/2007/hockey/nhl/s... http://www.freep.com/usatoday/article/1828151?odys... http://espn.go.com/nhl/story/_/id/8382911/nhl-offi...